استاد تمام دانشگاه اصفهان مطرح كرد؛
نیازمند اصلاح نظام حکمرانی هستیم
به گزارش نیازگاه، اصفهان استاد تمام دانشگاه اصفهان اظهار داشت: نخستین چیزی که در کشور باید حل شود، اصلاح نظام حکمرانی است. اگر حکمرانی اصلاح نشود، افراد خوب در یک سیستم معیوب و حکمرانی نادرست نمی توانند عملکرد خوبی داشته باشند. برای اینکه اگر سیستم درست کار نکند، هر فرد خوبی هم که وارد آن شود، یا فاسد می شود یا نابود.
مطالبات از رییس جمهور و دولت چهاردهم در حوزه ملی و استان اصفهان در عرصه حکمرانی، بررسی چالش ها و مشکلات زیربنایی استان اصفهان، جایگاه اقتصاد شهری، بررسی وضعیت نهاد دانشگاه همچون محورهایی هستند که نعمت الله اکبری، استاد تمام اقتصاد شهری و منطقه ای؛ توسعه و برنامه ریزی اقتصادی در دانشگاه اصفهان و رییس سابق سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان اصفهان در گفت و گو با ایسنا به بررسی آنها پرداخته است که شرح آنرا را در ادامه می خوانید.
با توجه به این که در آستانه شروع فعالیت دولت چهاردهم هستیم، به نظر شما مهم ترین مطالبات از رییس حمهور و دولت جدید چیست و چه رویکردهایی باید در اولویت دولت جدید باشد؟
یکی از مواردی که در صحبت های رییس جمهور، در مناظره ها، شعارها و در مطالب دیگر مطرح می شود، این است که باید افراد خوب را به کار بگیریم. درواقع، یکی از خطاهای شناختی که در مدیریت داریم این است که بدنبال افراد خوب می گردیم. اما این سوال مطرح می شود که آیا در ضمن چهل سال قبل ما در کشور افراد خوب نداشته ایم؟ نمی توانیم بگوییم که افراد خوب نداشته ایم و یکی از اهداف انقلاب این بوده است که افراد خوب را به کار بگیریم و حتی افراد بد را به افراد خوب تبدیل نماییم. برای مثال، فیلم «اخراجی ها» را به خاطر بیاورید؛ در این فیلم، افرادی که رفتار مطلوبی نداشتند، در اثر جنگ و ایثارگری به افراد با ارزش و با معنویت تبدیل شدند. پس ما نمی توانیم بگوییم که افراد خوب در کشور نداشته ایم.
یکی از خطاهای شناختی ما در سالهای قبل این بوده که نتوانستیم یک سیستم مطلوب ایجاد نماییم و به سیستم ها توجه نکردیم. نگرش ما نگرشی مکانیکی بوده که اجزا بصورت مستقل از یکدیگر عمل می کنند. در نگرش سیستمی، اجزا باید بصورت هماهنگ و منسجم عمل کنند. بطور مثال بهترین فوتبالیست ها و سوپراستارهای فوتبال را جمع کنید، اگر تیم سیستم نداشته باشد، هیچ گاه موفق نمی گردد. نمونه آن تیم والیبال ما است؛ ۱۰ بازی انجام می دهد و هر ۱۰ بازی را می بازد، مربی را عوض می نماییم، باز هم همین وضعیت تکرار می شود. دلیلش این است که سیستم نداریم.
اگر سیستم در کشور درست نشود، اگر حکمرانی اصلاح نشود، افراد خوب در یک سیستم معیوب و حکمرانی نادرست نمی توانند عملکرد خوبی داشته باشند و یا فاسد می شوند یا نابود. نخستین چیزی که در کشور باید حل شود، اصلاح نظام حکمرانی است. ما در نظام مدیریتی کشور اشکالاتی داریم. اگر سیستم درست کار نکند، هر فرد خوبی هم که وارد آن شود، یا فاسد می شود یا نابود. بنابراین، یکی از چیزهایی که باید به آن اهتمام بورزیم، اصلاح حکمرانی در کشور است. ما باید به سمت یک حکمرانی مطلوب حرکت نماییم.
در چگونگی حکمرانی و به عبارتی در اصلاح نظام حکمرانی رعایت چه مواردی از اهمیت برخوردار است؟
در حکمرانی دو نکته بسیار مهم است؛ مسئولیت پذیری، پاسخگویی و شفافیت در تصمیم گیری. برای مثال، من به عنوان مسئول باید پاسخگو باشم و با مسئولیت پذیری باید پروسه تصمیم گیری ها را شفاف انجام دهم. بنابراین، نخستین نکته به عنوان یک مطالبه جدی از دولت چهاردهم این است که چه برنامه ای برای اصلاح حکمرانی در کشور دارید، باید اظهار داشت که دنبال آدم های خوب گشتن کافی نیست و اگر شما دنبال آدم های خوب می گردید، من از الان شکست شما را بطور قطع پیش بینی می کنم. بنابراین، در پی اصلاح سیستم باید بود.
به نگرش سیستمی باید توجه کنید. آدم های کشورهای مختلف که احساس ناکارآمدی دارند، در سیستم های سازمان یافته و مناسب به عملکرد خوبی دست می یابند. چرا تا حالا برمبنای آمار رسمی ۵ میلیون نفر و برمبنای آمار غیر رسمی ۹ میلیون ایرانی در کشورهای خارجی زندگی می کنند؟ یعنی معادل جمعیت شهر تهران، ایرانی در خارج از ایران زندگی می کند. نخبه های زیادی از کشور مهاجرت کرده اند و غریب به اتفاق این آدم ها افراد کارآمدی هستند.
دومین مسئله ای که ما نیاز داریم به آن دقت کنیم، بحث دیپلماسی و فرهنگ دیپلماسی با دنیا است. ما باید روابط بین المللی را تعیین تکلیف نماییم. در مقاله ای که باعنوان «دل بردن یا زهره ترکاندن» نوشته ام، این سوال مطرح می شود که چرا ما در مناسبات و روابط بین المللی بسادگی تحقیر می شویم؟ پاسخ این است که وقتی دنیا هیچ نوع وابستگی و تعلقی به ما ندارد و ما هیچ سهمی در لجستیک و اقتصاد علمی نداریم چنین اتفاقی می افتد. می خواهم بگویم که سهم ما در اقتصاد از دهه ۶۰ هم کمتر شده است. در دهه ۶۰ وقتی نفت تحریم شد، قیمت نفت در دنیا به شدت بالا رفت، در صورتیکه الان باید التماس کرد که نفت ما را بخرند. بنابراین، ما باید مسئله تحریم های بین المللی و روابط خارجی مان را حل نماییم.
چه موارد و مطالبات دیگری در حوزه های اقتصاد ملی وجود دارد که بیان آنها می تواند مسئولین را بیش از پیش متوجه مشکلات و در نهایت حل آنها بکند؟
مطالبه سومی که ما باید از دولت داشته باشیم، بحث بازار سرمایه است. حدودا بازار سرمایه از بین رفته است. چونکه با سیاست های بانکی و نرخ بهره ای که به وجود آمده، سبب شده که اشخاص حقیقی از بازار سرمایه بروند. حدود دو سال است که شاخص ما بین ۱۹۰۰ تا ۲۱۰۰ در نوسان است. در صورتیکه تورم در بخش اقتصاد ما ۴۰ درصد بوده است و شاخص بازار الان باید بالای ۳ میلیون باشد. سیاست های پولی و بانکی بازار سرمایه را به شدت لطمه پذیر و گرفتار یک رکود وحشتناک کرده است. بنابراین، یکی از مطالباتی که باید از دولت داشته باشیم، بحث بازار سرمایه، عدم دخالت و حذف دست های مداخله گر در بازار سرمایه است.
چهارمین مطالبه که باید با جدیت مطرح نمود، بهبود فضای کسب وکار است. ما در رتبه بندی جهانی، در رتبه ۱۲۹ در میان ۱۸۹ کشور جهان قرار داریم، در صورتیکه کشورهای رقیب ما در منطقه مانند عربستان و امارات در رتبه های بسیار بالاتری مانند رتبه ۱۶ و ۱۷ قرار دارند. اگر نتوانیم فضای کسب وکار را بهبود بخشیم، نمی توانیم در رقابت با این کشورها موفق باشیم. و این مستلزم این است که دولت فضای کسب وکار را بهبود بخشد و دست از تمرکز و تراکم تصمیم گیری بردارد. حالا فضای کسب وکار در اصفهان بمراتب از کلیه کشور بدتر است. زیرا، حکمرانی در اصفهان بمراتب از حکمرانی در سطح ملی نامطلوب تر است. به عبارتی، فضای کسب وکار در اصفهان به خاطر حکمرانی نامطلوب بسیار ضعیف تر است. بنابراین، یکی از مسائل مهمی که ما در سطح ملی باید به آن دقت کنیم و از دولت مطالبه نماییم، بهبود فضای کسب وکار است.
دیگر مسئله مهم و مطالبه پنجم، نقش بخش خصوصی در اقتصاد و سهم آنست. ما نتوانسته ایم سهم بخش خصوصی را در اقتصاد بهبود ببخشیم. دولت باید دست از مداخله گری بردارد. با سیاست های مختلف، دولت اهتمام در خصوصی سازی داشته است، ولی وقتی دولت خود اجراکننده خصوصی سازی است، هیچ گاه موفق نمی گردد. دولت نباید رقیب بخش خصوصی باشد. شرکت های خصولتی زیادی وجود دارند که هیچ گاه ورشکسته نمی شوند، چونکه به منابع دولتی دسترسی دارند. وقتی این شرکتها را به بخش خصوصی واگذار می نماییم، باید به آنها کرسی های هیئت مدیره داده شود. بنابراین، یکی دیگر از مطالبات ما از دولت باید افزایش سهم بخش خصوصی در اقتصاد باشد. این مساله هنوز به درستی اجرا نشده است.
در خصوص نهاد دانشگاه و مسائل مربوط به دانشگاه، دانشجویان و فارغ التحصیلان چه مطالبه ای از دولت جدید می توان داشت؟
یکی از مطالبات باید نجات دانشگاه ها از نسل اول و دوم باشد. ما حالا پنج نسل دانشگاهی داریم. نسل اول دانشگاه ها، نسل آموزش محور (education-based) بودند. نسل دوم، که در قرن ۲۰ متولد شد، دانشگاه های پژوهش محور (research-based) بودند. نسل سوم، دانشگاه های که در اواخر قرن ۲۰ متولد شدند، دانشگاه های کارآفرین هستند. این دانشگاها علاوه بر آموزش و پژوهش به کارآفرینی هم پرداختند. نسل چهارم، دانشگاه هایی که با صنعت ارتباط داشتند و الان دانشگاه های بزرگ دنیا در نسل پنجم هستند، یعنی دانشگاه هایی که علاوه بر آموزش، پژوهش و صنعت، به جامعه و محیط زیست نیز توجه دارند. اما ما هنوز در نسل اول و دوم دانشگاه ها گیرکرده ایم. بنابراین، یکی دیگر از مطالبات ما باید تحول جدی در دانشگاه ها باشد تا آنها را به نسل های جدیدتر و کارآفرین تر برسانیم. این تحول مستلزم سرمایه گذاری در آموزش، پژوهش و کارآفرینی است.
اکنون نرخ بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی در حدود ۲۰ تا ۲۱ درصد است. دولت باید برنامه های جدی برای کاهش این نرخ بیکاری داشته باشد. در صورتیکه الان می گویند نرخ بیکاری۸/۶ درصد است. در دنیا کدام کشوری وجود دارد که نرخ فارغ التحصیلان دانشگاهی اش نزدیک دو و نیم برابر نرخ بیکاری عمومی جامعه شان باشند؟ این یک مشکل جدی است و نشان میدهد که نظام آموزشی و ارتباطات ما به درستی عمل نمی نماید. در کشورهای توسعه یافته، نرخ بیکاری دانش آموختگان نصف بیکاری عمومی جامعه است، اما در ایران این نرخ دو برابر است. پس باید دقت کرد که کجای کار اشتباه است. دانشگاه های ما نتوانسته اند نیروهای مناسب و مورد نیاز جامعه را تربیت کنند. درواقع، مطالبه دیگری که باید از دولت داشت، تحول نظام های آموزشی و اجتماعی است. این ها مسائل اساسی جامعه ما هستند و اگر حل نشوند، هیچ کدام از تغییرات نتیجه ای نخواهد داشت.
تصمیمات قاطع و مطالبات مشخصی که داریم باید در زمان اجرا تحقق یابند. اگر این اتفاق نیفتد، هیچ تحولی رخ نخواهد داد، نه در عرصه اقتصادی و نه در عرصه فرهنگی و آموزشی. دولت جدید باید به مسئله حکمرانی و بهبود سیستم توجه ویژه ای داشته باشد. این امر نباید تنها محدود به انتخاب افراد خوب باشد، بلکه باید افراد با نگرش سیستمی انتخاب شوند. اگر افراد سیستم نگر نباشند، اصلاح و بهبود حکمرانی ممکن نخواهد بود، حتی اگر آنها افراد خوبی باشند.
یکی از اقداماتی که دولت باید انجام دهد، ایجاد شفافیت و پاسخگویی در سیستم حکمرانی است. خیلی از مسائل کشور هنوز مشخص نیستند. همانطور که در مناظره ها دیده شد بجای رقابت برای آینده، ما همچنان درگیر گذشته هستیم و این مانع از پیشرفت ما می شود. در مناظره ها بیشتر بحث ها درباره ی گذشته است و به آینده کمتر پرداخته می شود. اگر به آینده پرداخته نشود، جامعه ما پیشرفت نخواهد کرد. وقتی ما از حکمرانی صحبت می نماییم یعنی از مسئولیت پذیری صحبت می نماییم. فیلترینگ و عدم پذیرش مسئولیت مشکلات، همچون مسائلی است که باید به آن توجه گردد یا این مساله که کسی مسئولیت قطعنامه های صادر شده مقابل ایران را نمی پذیرد هم موضوع مهمی است.
اشاره کردید که موضوع حکمرانی در اصفهان در مقایسه با سطح ملی نامطلوب تر است. این چالش ها و بحران های اصفهان شامل چه مواردی می شوند که موجب ایجاد چنین وضعیت نامطلوبی شده اند؟
بسیاری از چالش های استان در امتداد چالش های ملی هستند. مانند حکمرانی، تحریم، فضای کسب وکار یا اینترنت. این موارد که همگی نیازمند توجه و رسیدگی هستند، ما باید بپذیریم که اکوسیستم کل کشور بر ما تأثیر می گذارد و گریزی از آن نیست. اما ما می توانیم تا حدی مسئله را در استان تغییر دهیم و در سطح منطقه ای استان اصفهان، وضعیت را به نحوی بهبود بخشیم که تحریم ها کمترین تأثیر را داشته باشند.
همچنین، ما نباید خود تحریمی داشته باشیم، یعنی باید فضای کسب وکار استان را به سمتی هدایت نماییم که امکان فعالیت در آن وجود داشته باشد. باید از تحریم ها و مشکلات در رابطه با آن عبور نماییم تا سرمایه گذار در اصفهان احساس نکند که اگر بخواهد سرمایه گذاری کند، هر روز مجبور به پاسخگویی باید باشد. حداقل باید شرایط مطلوب برای سرمایه گذار فراهم گردد.
استان اصفهان یکی از استانهای بزرگ کشور است و در خیلی از بخش ها جایگاه مهمی دارد. برای مثال، دومین تامین کننده مالیات در کشور، بزرگ ترین تولیدکننده شیر و یکی از مهم ترین تولیدکنندگان گوشت کشور است. همچنین، ۲۲ درصد از حمل و نقل سنگین کشور و ۱۰ درصد از برق کشور از اصفهان تامین می شود و دومین استان دانشگاهی کشور است. با این وجود، استان اصفهان به میزان جایگاهی که دارد، از حمایت و توجه کافی برخوردار نیست. همیشه گفته ام که اصفهان استانی است که برفش از بامش بیشتر است.
دریاچه ارومیه یک عارضه طبیعی است، اما زاینده رود تنها یک عارضه محیط زیستی نیست. باید رودخانه زاینده رود را به عنوان یک مسئله محیط زیستی، فرهنگی و تاریخی در نظر بگیریم و به آن دقت نماییم. یکی از مطالبات ما از دولت، بهبود حکمرانی آب، شفافیت و مسئولیت پذیری است. فاکتورهای حکمرانی آب باید مشخص باشد. بدون حل مسئله حکمرانی آب، نمی توان به مسئله آب در استان پرداخت. علاوه بر عرضه آب، باید به تقاضای آن نیز توجه گردد و سیاست های روشنی برای مصرف آب اتخاذ گردد.
نباید صنعت را مقصر اصلی مشکلات آب بدانیم. سهم صنعت از کل آب استان و کشور به ۱۰ درصد هم نمی رسد. مسئله اصلی مصرف آب در بخش کشاورزی است که ۷۰ تا ۸۰ درصد آب را مصرف می کند. باید برای مصرف آب در بخش کشاورزی فکر جدی و اساسی نماییم. در نهایت، باید به سمت حل مشکلات بصورت علمی و عملی حرکت نماییم.
با توجه به خشکسالی و اهمیت مسئله حکمرانی آب در استان اصفهان، راه حل شما برای حل این معضل چیست؟
ما باید به سمت الگوی کِشت برویم. نتایج مطالعاتی که بنده انجام داده ام نشان میدهد که چه محصولاتی در کجا باید کشت شوند تا بالاترین بازده اقتصادی و کمترین نیاز به آب را به دنبال داشته باشند. در این مطالعات حد توسعه کشاورزی مشخص شده است. من در سند آمایش استان در سال ۱۳۹۰ اعلام کردم که گسترش باغات در استان اصفهان یک خطر جدی است. یکی از چالش های بخش کشاورزی به باغات مربوط می شود. وقتی آب نباشد زراعت صورت نمی گیرد، اما وقتی باغ کاشتید، به هر روی باید آب خریداری شود و به هر طریق باغ باید آبیاری شود.
ما باید به سمت زراعت با بهره گیری از آب کمتر برویم. زراعت با تنش آبی خودش را بالانس می کند. به این معنا که اگر امسال آب نباشد، ما کمتر می کاریم. فکر می کنید چرا ۷۰ درصد از گندم کشور بصورت دیم است؟ چون با شرایط اقلیمی ما منطبق است. اما باغ با شرایط اقلیمی ما منطبق نیست، به ویژه در منطقه مرکزی و شرق کشور. در حقیقت، ما مسیر را اشتباه رفته ایم.
یکی از چالش های جدی جهاد کشاورزی در تیرماه و مردادماه، آب رسانی به باغات است. متاسفانه ما فکر می کردیم که مشکل در استان اصفهان فقط کاشت برنج است، در صورتیکه وقتی آب نباشد برنج را نمی کاریم. در استان اصفهان، باغات و گسترش آنها مشکل جدی هستند. در حقیقت، گسترش باغات در استان اصفهان یک خطر جدی بوده که من در سال ۱۳۹۰، در سند آمایش استان در مورد آن هشدار داده بودم. ما در سند آمایش مشخص کردیم که کشاورزی در کجا تثبیت بشود، در کجا محدود شود و در کجا توسعه پیدا کند.
بنابراین، ما باید در مورد حکمرانی آب جدی تر فکر نماییم. مصرف آب در بخش کشاورزی باید بهینه شود و از مصرف بی رویه آب جلوگیری شود. نباید صنعت را مقصر اصلی بدانیم؛ کل آب مصرفی صنعت در استان و کشور کمتر از ۱۰ درصد است.
در رابطه با مسئله محیط زیست در استان اصفهان چه باید کرد؟ حالا در چه وضعیتی به سر می بریم و چه باید کرد؟
مسئله مهم دیگر در استان اصفهان، بحث محیط زیست است. ما در سال گذشته، تنها ۱۶ روز هوای پاک داشتیم. نخستین طرح جامع کنترل آلودگی هوای اصفهان را من در سال ۱۳۹۴ نوشتم. در این طرح، وظایف و تکالیف دستگاهها مشخص شد و در آن طرح جامع یکی از مهم ترین اقدامات، جلوگیری از مصرف مازوت در استان اصفهان بود.
یکی از بیشترین مصارف مازوت، در نیروگاه شهید منتظری بود و در آن زمان مخازن مازوت پلمب شد، اما در دو سه سال قبل باز شد. یعنی در دو سال قبل در نیروگاه شهید منتظری مازوت مصرف می شد و یکی از منشاء های آلودگی هوای استان اصفهان، مسئله مصرف مازوت است. برمبنای مطالعات، نزدیک ۶۵ تا ۷۰ درصد منشاء آلودگی شهر اصفهان، خودرو ها و حمل و نقل بودند و برمبنای مطالعات جدیدی که در سالهای بعد توسط دیگران تجدید نظر صورت گرفت، اعلام گردید که ۵۵ تا ۶۰ درصد منشاء آلودگی شهر اصفهان خودرو ها و حمل و نقل و ۱۵ تا ۲۰ درصد صنایع هستند.
آلودگی هوای استان حتی در شیر زنان شیرده هم مشاهده شده است. شهر اصفهان شهری است که هوا، خاک و آب آن به شدت آلوده است و این آلودگی با فلزات سنگین و نیتراته شدن آب خطرزا می شود. باید برنامه های دقیقی برای بهبود کیفیت هوا، خاک و آب اجرا شود تا از این آلودگی ها جلوگیری شود. این مشکلات می توانند منجر به بیماریهای مختلف شوند و نیاز به توجه و اقدام جدی دارند.
در صحبت های پیشین خود فرمودید که وضعیت کسب وکار در اصفهان در مقایسه با کل کشور نامطلوب تر است. به نظر شما دلیل این امر چیست؟
بله، فضای کسب وکار در شهر اصفهان نسبت به کل کشور خیلی بدتر است. چرا در استانی مانند اصفهان نرخ بیکاری از متوسط کشور بیشتر است؟ دلیلش لزوماً نوع حکمرانی در استان اصفهان است. ما باید فضای کسب وکار را در اصفهان بهبود ببخشیم تا منجر به خروج سرمایه از استان نشود. در غیر این صورت کارهای ما گسترش پیدا نمی کند.
نکته مهم دیگر در استان اصفهان، اهمیت دادن به بخش خصوصی است. باید به بخش خصوصی میدان و سهم دهیم، بخش خصوصی باید بتواند نفس بکشد و دولت بجای مداخله گری در کشور و در استان، باید نقش تسهیل گری داشته باشد و شهرداری نیز باید حامی بخش خصوصی باشد. متاسفانه وقتی بخش خصوصی می خواهد در اصفهان فعالیتی را به نتیجه برساند، با موانع بسیاری مواجه می شود و وقتی پروژه به بهره برداری می رسد، دیگر نفسی برای آن نمی ماند. دولت باید بجای سنگ اندازی، اثر تسهیل گری داشته باشد.
در مطالعه ای که چند سال پیش انجام دادم، پیشران های استان را در ۹ محور و در مناطق مختلف استان و شهرستان ها با نگاه آمایشی بررسی کردم. این ۹ محور شامل گردشگری به عنوان محور زیر بنایی، محور علم و تکنولوژِی، محور کشاورزی، محور صنعت و معدن، محور محیط زیست و محورهای شهری و توسعه شهری می شود. در مجموع، ۲۱۵ پیش ران شناسایی شدند. این پیشران ها در سه بخش هستند که برخی از آنها کاملا حاکمیتی است، یعنی دولت موظف به انجام آنها است. بخشی نیز مشارکتی است و دولت و بخش خصوصی باید آنرا انجام دهند و بخشی هم بطورکامل خصوصی است.
این پیش ران ها خود به سه بخش تقسیم می شوند. به این معنا که یا سابقه دارند و به ۱۵ یا ۲۰ سال پیش برمی گردند؛ پروژه کنارگذر شرق، قطار سریع السیر، بهشت آباد یا قطار شهری، این پروژه ها سابقه دارند و مشخص است که از چه زمانی شروع شده و به کجا ختم شده است.
دسته دیگر از این پیش ران ها مطالعه یشان انجام شده، مثل کریدور علم و فناوری و دسته سوم از پیش ران ها ایده هستند. با این مطالعه می شود استان را از جایی که هستیم بجای مطلوبی برسانیم.
شما به بحث صنعتی شدن اصفهان هم اشاره ای داشتید. با عنایت به این که هویت فرهنگی اصفهان در خطر است، به نظر شما تا چه اندازه می توان این صنعتی شدن را یک فرصت تلقی کرد؟
درباره هویت فرهنگی اصفهان خود ما نیز در بخشی مقصر هستیم. اصفهان با شهرهای زیادی در جهان خواهر خوانده است، اما در این خصوص چه اقدامی انجام می دهیم؟ در استان اصفهان در سال چند تئاتر برگزار می شود؟ ظرفیت سینماهای اصفهان چقدر است؟ سالانه چند رویداد فرهنگی، ادبی، هنری، علمی و کنسرت در این شهر برگزار می شود؟ به راستی ما در کجای ادبیات و موسیقی کشور هستیم؟
بزرگانی مانند شهنازها، کسایی ها تمام شده اند و رفته اند، اما آیا ما توانستیم یک پیش ران فرهنگی در حد هنرستان هنرهای زیبا که پیش از انقلاب به وجود آمد و آن همه آثار به وجود آورد و اثربخش بود را در این دوره از زمان، ایجاد کنیم؟ آیا دانشگاه های ما توانستند در سطح بین المللی هم نه، بلکه فقط در سطح ملی، به عنوان یک دانشگاه شاخص و پیش ران حرفی برای گفتن داشته باشند؟
دلیل این وضعیت رکود را در چه می دانید؟
دلیلش این است که در درجه اول حاکمان استان باید از فرهیختگی لازم برخوردار باشند و نگاه فقط سیاسی به شهر و استان نداشته باشند. هر زمان قرار شد یک رویدادی در اصفهان برگزار شود، توسط گروه هایی مشکل ایجاد می شود. متاسفانه استان و شهر اصفهان تنزل پیدا کرده است و دیگر نشانه ای از شهر ملاصدرا، میرفندرسکی، شیخ بهایی و میرعماد در این شهر یافت نمی گردد.
و آیا دلیل این تنزل را می توان به صنعتی شدن شهر اصفهان مرتبط دانست؟ این صنعتی شدن برای این شهر رخدادی مثبت بود یا منفی؟
یکی از خطاهایی که در شهر اصفهان رخ داد، گرایش به صنعتی شدن بود. گسترش صنعت در این سمت و سوی، یک راه بی برگشت است. من می گویم به خودتان آدرس غلط ندهید، صنعت را در مصرف آب متهم نکنید، مصرف آب جای دیگری است. از آن طرف می گویم اصفهان نباید به سمت صنعتی شدن می رفت، نه به اعتبار مصرف آب یا آلودگی هوا. بلکه بحث ما بر سر رویکرد است.
ما از این که قابلیت هنری، فرهنگی و اجتماعی این شهر را پررنگ و مطرح نماییم غافل شدیم. اصفهان در دنیا یک برند است و باید شهر دانشگاهی دنیا بشود. برای مثال، در دنیا شهر ونکوور را به دانشگاه هایش می شناسند یا در مثالی دیگر، ما آکسفورد و کمبریج را به علت وجود دانشگاه های مطرحشان بیش از خود انگلستان می شناسیم، در صورتیکه ما اصفهان را به ذوب آهن و فولاد مبارکه می شناسیم! این یک خطای راهبردی بود که در حق اصفهان رخ داد. نباید این شهر را به ذوب آهن و فولاد بشناسیم. باید رویکرد هنری، فرهنگی و اجتماعی در اصفهان حفظ می شد و گسترش پیدا می کرد. چرا ما باید به فولاد، آهن و شمش آهن در این شهر افتخار کنیم؟ ما باید اصفهان را به حوزه علمیه ای که پیشینیان ما ایجاد کردند، به موسیقی، به ادبیات و صنایع خلاقش بشناسیم، نه به فولاد و سنگ آهن!
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب